Metrobüs, metro ile otobüsün birleşimi ile ortaya çıkmış bir toplu taşıma aracıdır. Lastik tekerlekleri ile kendisine ayrılan şeritlerde çalışmaktadır.
Temel olarak kendine ait özel bir şeridi olduğu için trafikte hızlı hareket edebilmektedir. Metrobüslerin tercihli yollarla karşılaştırıldığında bazı önemli farklı özellikleri bulunmaktadır. Bunlar
Bu özellikler nedeni ile sistemden yararlanan yolcu sayısı diğer otobüslü sistemlerden daha yüksektir. Yolculuklar daha hızlı gerçekleştirilmektedir.
Araçlar ise standart otobüslerden daha fazla yolcu kapasitesine sahip, daha konforlu ve trafik sorunu olmadığı için çok daha hızlıdır.
Metrobüs sisteminin altyapı maliyeti metro ve benzeri toplu taşıma sistemlerinden çok daha ucuz olduğundan dolayı gelişmiş birçok ülkede yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle metro hatlarını besleme ve yakın mesafe taşımacılığında birçok gelişmiş dünya metrosu, metrobüslerden faydalanmaktadır. Bazı ülkelerde ise gelişmiş metrobüs ulaşım ağları mevcuttur.
Metrobüs hattında kullanılan otobüs modellerinin belirli standartları vardır. Tek katlı (yolcu tahliyesinin kolaylaşması için), en az bir körüklü (daha fazla yolcu kapasitesi için), otomatik vitesli (dur-kalk sistemine uyumlu olması için), engelli giriş-çıkış sistemli olmalıdır. Bazı ülkelerdeki metrobüsler şoförsüzdür.
Wikimedia Commons'ta Metrobüs ile ilgili medyaları bulabilirsiniz. |
Çin Halk Cumhuriyeti'nde bir metrobüs durağı.
Seattle, Washington'daki metrobüs tüneli.
Metrobüs, Türkiye'nin İstanbul şehrinde toplu taşıma hizmeti veren metrobüs sistemi. D 100 karayolunun ortasında kendisine ayrılan gidiş ve geliş olmak üzere iki şeritli yoldan oluşan sistemin toplam uzunluğu 40 km'dir. Beylikdüzü-Söğütlüçeşme arasında faaliyet gösteren mevcut sistem, Boğaziçi Köprüsü üzerinden geçerek şehrin Avrupa ve Anadolu yakalarını birbirine bağlar. 37'si Avrupa, 7'si Anadolu yakasında olmak üzere toplam 44 duraktan oluşmaktadır. Kesintisiz, tek bir yol üzerinde seferlerin gerçekleştiği Metrobüs'te, farklı duraklar arasında sefer gerçekleştiren 8 farklı hat bulunur. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İETT tarafından işletilmektedir.
Yol çalışmalarına Mayıs 2006'da başlanan sistem, dört farklı etap sonunda günümüzdeki şeklini aldı. Topkapı-Avcılar arasında olması planlanan ilk etap, Avcılar'a giden kısımdaki düzenlemelerin tamamlanamaması sebebiyle Topkapı-Küçükçekmece arasında 17 Eylül 2007'de faaliyete girdi. 12 Ekim'de Avcılar'a giden kısmın açılmasıyla ilk etap tamamlandı. 8 Eylül 2008'de yapılan törenle Avcılar-Zincirlikuyu arasında hizmet vermeye başladı. 3 Mart 2009'da tamamlanarak hizmete giren üçüncü genişletme sonrasında Asya Yakası istikametinde, Avrupa Yakası'ndaki son durak olan Zincirlikuyu'dan ileriye, Asya Yakası'na seferler başladı ve sistem Söğütlüçeşme'ye kadar uzatıldı. Son genişletme çalışması sonrasında Avrupa Yakası istikametinde bir kez daha uzatılan Metrobüs, 19 Temmuz 2012'de Beylikdüzü'ne sefer düzenlemeye başladı. Günümüzde Metrobüs, yaklaşık olarak günde ortalama 800.000 kişi taşımaktadır.[1]
İETT kapsamında hizmet veren Metrobüs'ün geçeceği yol olan D 100 karayolu üzerindeki düzenleme çalışmalarına 2006'nın Mayıs ayında, Kalyon İnşaat tarafından başlandı.[2][3] Yoldaki gidiş ve geliş istikametlerinin arasına, birer gidiş ve geliş olmak üzere iki şerit eklenerek metrobüsler için ayrı bir kısım oluşturuldu. Hattın ilk etabının 18,6 km'lik[4] Topkapı ile Avcılar arasında gerçekleştirilmesi hedeflense de, Avcılar'a kadar giden kısımdaki yol çalışmalarının devam etmesi sebebiyle ilk aşamada seferlerin Küçükçekmece'ye kadar gerçekleştirileceği açıklandı.[2] 16 Eylül 2007'de yapılan deneme sürüşleri sonrasında, 17 Eylül'de seferlere başlandı.[5] 12 Ekim'de seferlerin Avcılar'a kadar uzatılmasıyla hattın ilk etabı tamamlandı.[6] Hattın ilk etabı için D 100 karayolunun ortasına 14 istasyon, yayaların bu istasyonlara ulaşması için ise üst geçitler inşa edildi. Seferler ilk hafta ücretsiz, daha sonrasındaki dönemde ise 2008 yılı başına kadar %50 indirimle gerçekleştirildi.[7] 1 Ocak 2008'den itibaren normal fiyat tarifesine geçilip İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sağlanan diğer toplu taşıma araçlarıyla aynı olacak şekilde güncellendi.[8]
Zincirlikuyu'ya kadar uzanan hattın ikinci etabı 8 Eylül 2008'de hizmete girdi.[9] 10,5 km'lik uzatmayla birlikte hattın toplam uzunluğu 29 km'ye, eklenen 11 istasyonla birlikte toplam istasyon sayısı ise 25'e yükseldi.[4] İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, ikinci etabın tamamlanmasıyla birlikte, yaklaşık 150 milyona mâl olan ilk etaba ek olarak yaklaşık 120 milyon daha harcama yapıldığını ve iki etabın toplamda yaklaşık 270 milyona mâl olduğunu söyledi.[10] Birkaç gün sonrasındaki açıklamasında ise toplam proje maliyetinin 276 milyon olduğunu söyledi.[11] Metrobüs öncesinde 2x3 kesitli, orta refüj genişliği 3 metre olan ve emniyet şeridine sahip D 100 karayolu, Metrobüs sonrasında 2x3 normal şerit, 2x2 yanyol şeritli ve yol ortasından geçen 2 metrobüs şeritli oldu, emniyet şeritleri de kaldırıldı.[12]
İstanbul'un Anadolu Yakası'ndaki Söğütlüçeşme'ye kadar uzanan Metrobüs'ün üçüncü etabı 3 Mart 2009'da hizmete girdi.[13] Yapılan 11 km'lik uzatmayla hattın toplam uzunluğu 40 km'ye ulaştı[4] ve hatta 7 istasyon eklendi.[14] Avrupa Yakası'ndaki son istasyon olan Zincirlikuyu istasyonundan ayrıldıktan sonra yaklaşık 1,5 km boyunca ayrılmış yoldan devam eden taşıtlar; Boğaziçi Köprüsü'nden yaklaşık 1 km önce normal trafiğe dahil olmakta, köprüyü trafiğin arasında geçmekte, Anadolu Yakası'na geldiğinde ise köprü çıkışından yaklaşık 700 metre sonra kendilerine tahsis edilen yola dönmekteydi.[15] Üçüncü etabın maliyetinin yaklaşık 90 milyon olduğu açıklandı.[16] Ocak 2010'da, istasyonlardaki geçişleri kontrol eden ve istasyonlardaki güvenliği sağlayan güvenlik görevlileri çalışmaya başladı.[17] Temmuz 2009'da Bahçelievler durağının açılmasıyla hattaki durak sayısı 33'e ulaştı.
15 Mart 2011'de, Beylikdüzü'ne kadar uzanan ve yaklaşık 10 km uzunluğundaki hattın dördüncü etabının temeli bir törenle atıldı.[18] Dördüncü etaptaki seferlere 19 Temmuz 2012'de başladı.[4][19] Dördüncü etap kapsamında hatta 11 istasyon eklenirken, hattaki toplam istasyon sayısı 44'ü buldu.[4] 15 Ekim 2011'de Beşyol istasyonu hizmete girerken[20] 2014 Ekim'inde Vatan durağı kullanıma kapatıldı.[21]
Günümüzde Metrobüs filosunda; 165 kişi kapasiteli 250 adet Mercedes-Benz CapaCity, 160 kişi kapasiteli 100 adet Mercedes-Benz Citaro, 160 kişi kapasiteli 85 adet Mercedes-Benz Conecto, 258 kişi kapasiteli 50 adet Phileas, 155 kişi kapasiteli 50 adet Karsan-BredaMenarinibus olmak üzere toplam 535 taşıt bulunmaktadır.[22]
40 kilometre uzunluğunda ve 44 istasyona sahip Metrobüs'te, farklı istasyonlar arasında sefer gerçekleştiren 8 hat vardır. Bazı istasyonlarda, şehirdeki diğer hızlı taşıma sistemlerine bağlantı bulunmaktadır. Metrobüs'teki hatlar, istasyonlar ve bağlantılar şu şekildedir:[23]
İstasyon | Hatlar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
34 | 34A | 34AS | 34BZ | 34C | 34G | 34U | 34Z | |
Söğütlüçeşme | ||||||||
Fikirtepe | ||||||||
Uzunçayır | ||||||||
Acıbadem | ||||||||
Altunizade | ||||||||
Burhaniye Mahallesi | ||||||||
Boğaziçi Köprüsü | ||||||||
Zincirlikuyu | ||||||||
Mecidiyeköy | ||||||||
Çağlayan |
Bu kategoride ürün bulunamadı. Bilgiler
|